Prawdziwy Craigh na Dun
Brama do podróży w czasie w serialu „Outlander” nazywa się Craigh na Dun, tak zwie się krąg kamieni pojawiający się zarówno w powieściach, jak i na ekranie. W rzeczywistości nie znajdziemy w Wielkiej Brytanii kamiennego kręgu o takiej nazwie. Zdjęcia kręcono na wyspie Lewis, na Hebrydach Zewnętrznych, a filmowym Craigh na Dun został tamtejszy krąg Callanish Standing Stones, zwany także Clachan Chalanais lub Tursachan Chanalais. To formacja ułożona w kształcie krzyża z otaczającym go kręgiem, wzniesiona w późnym neolicie, w celu rytualnym. W pobliżu zresztą znajdziemy także trzy inne mniejsze kręgi, niewielkie kamienne formacje ułożone w łuki lub też po prostu samotnie stojące głazy, przy których odkryto ślady dawnych obrzędów. Znajdujący się więc wokół dzisiejszej wioski Callanish obszar był przed wiekami niezwykle ważnym miejscem kultu. Uważa się, że kamienny krąg z Callanish jest starszy niż samo Stonehenge, a swą rytualną rolę pełnił, bagatela, ponad 1500 lat! Centralny monolit ma prawie 5 metrów wysokości, otaczający go krąg, a w zasadzie nieco spłaszczony pierścień, liczy 11,5 metra średnicy. Do kręgu prowadziła aleja ze stojącymi po bokach kamieniami, do tej pory zachowało się ich jednak tylko 19, niewiele, bowiem liczyła ponad 80 metrów długości.
Pierwsze pisemne wzmianki o Callanish Stones pochodzą z roku 1680, kiedy to wymienia je niejaki John Morisone, cytując przy okazji miejscowe legendy, jakoby kamienie miały być ludźmi, na których zły czarownik rzucił urok i umieścił ich w magicznym kręgu, by służyły mu ich dusze. Według innych miejscowych przekazów głazy są miejscowymi gigantami, którzy odrzucili wiarę chrześcijańską i zostali za to przeklęci. Jeszcze nie tak dawno kamienie nazywano fir bhreige, czyli „fałszywymi ludźmi”, wierzono także, że w pewny ciepły letni poranek zobaczyć można Lśniącego, ducha druida wędrującego aleją ku centralnym monolitom, a jego pojawienie się zapowiada kukanie kukułki, ptaka związanego z mityczną celtycką krainą Tir-nan-og. Najnowsza z legend związana jest z okresem wielkiego głodu, kiedy to miejscowa kobieta chciała popełnić w pobliżu głazów samobójstwo, ale ukazała się jej królowa w białych szatach i kazała mieszkańcom z jej wioski wylać wiadro mleka na kamienie – odtąd każda krowa we wsi dawała gospodarzom pełne wiadro mleka.
„Outlander” nie jest ekranowym debiutem Callanish Stones, zobaczyć możemy je bowiem także w... słynnej animacji „Merida Waleczna”.
Top: DFree / Shutterstock.com
Gatunek: Sci-Fi i Fantasy
Czas trwania: 60 min.
Scenariusz: Ronald D. Moore
Produkcja: USA
Premiera: 2014